پس از خرید لاستیک شاید اولین صحنهای که نظر شما را جلب کند اعداد ، علائم و حروف روی لاستیک باشد و برایتان سوال باشد که معنی علائم ، حروف و اعداد روی لاستیک چیست؟
بیشتر مردم اطلاعات بسیار کمی در مورد لاستیک دارند و غالبا برای خرید لاستیک فقط به مدل ماشین خود و برندی که میخواهند تهیه کنند توجه میکنند، اما آیا این کافیست که بگوییم لاستیک کومهو برای ۲۰۶ میخواهیم؟ اصلا چرا یک لاستیک را بخریم ؟ آیا به کار ما قرار است بیاید؟ این لاستیک کی ساخته شده است ؟
خبر خوش اینکه تمامی این اطلاعات و حتی بسیار بیشتر از اینها با علائم و حروفی بر روی هر لاستیک نوشته و مشخص شدهاند.
در این مقاله قرار است به بررسی دقیق تک تک این علائم و حروف پرداخته و مانند یک لاستیک فروش بدانیم که این علائم در مورد چه چیزی با ما صحبت میکنند.
برویم سراغ اولین و مهمترین …
مواردی که در این مقاله به آنها خواهم پرداخت:
کد سایز لاستیک
اولین چیزی که برای خرید لاستیک باید در نظر داشته باشیم کد سایز لاستیک است. چرا که هر خودرویی ممکن است با سایزهای مختلفی از لاستیکها به بازار ارائه شده باشد. برای مثال لاستیک کیا اپتیما در دو سایز مختلف موجود است. پس نمیتوان به مدل ماشین بسنده کرد و باید کد سایز لاستیک خود را بصورت دقیق بدانیم.
اما این کد سایز کجای لاستیک قرار دارد؟
همانطور که در تصویر بالا مشاهده میکنید کد سایز لاستیک یک عدد سه بخشی است که ساده شدهی آن عبارت چیزی شبیه به P225/55R17 میباشد.
قبل از اینکه سراغ کد سایز لاستیک برویم ، بهتر است با حرف اول این عبارت که در مثال بالا حرف P میباشد آشنا شویم که نشانگر چیست و چه مفهومی دارد.
علامت تعیین کننده نوع لاستیک
اولین حرفی که در ابتدای عبارت کد لاستیک نوشته میشود تعیین کننده نوع لاستیک است. البته ممکن است که در برخی لاستیکها خبری از این حرف نباشد اما در بیشتر محصولات این نشانه و علائم قابل رویتند. علائم تعیین کننده نوع لاستیک عبارتند از :
بعضی از کدهای مشخص کننده نوع لاستیک رایج عبارتند از:
- LT: مفهوم این حرف نشانگر مناسب لاستیک برای انواع کامیونتهای سبک ، پیکاپها و برخی از SUV ها استفاده میباشد.
- P: این کد برای “خودروهای سواری” به کار میرود و نشان میدهد که لاستیک برای استفاده در خودروهای سواری و استفادههای روزمره تولید و طراحی شده است.
- XL: این کد برای “بار اضافی” به کار میرود و نشان میدهد که لاستیک دارای ظرفیت حمل بار بیشتری نسبت به یک لاستیک استاندارد با همان سایز است.
- MT, M+S یا M/S: این کد برای “لاستیک های زمستانی ” به کار میرود و نشان میدهد که لاستیک برای استفاده در شرایط لغزنده یا برفی طراحی شده است. این لاستیکها معمولاً از طرح سطح آج متنوع و خاصتری برای بهبود چسبندگی بهره میبرند.
- AT: این کد برای تعیین لاستیکهای چهار فصل یا به عبارتی همهکاره استفاده میشود و نشان میدهد که لاستیک برای استفاده در انواع سطوح، از جمله جادهها و شرایط خاکی نیز طراحی شده است.
- T: این کد برای مشخص کردن لاستیکهای اضطراری (لاستیک زاپاس – موقتی) بهکار میرود.
و اما برویم سراغ عددها ….
سایز دقیق لاستیک را چگونه تشخیص دهیم؟
سایز دقیق لاستیک توسط کدسایزی مثل 225/55R17 که در بالا با آن آشنا شدید بر روی لاستیک نوشته شده است.
این عدد از سمت چپ به راست نشانگر اندازه سه بخش از لاستیک میباشد. با توجه به مثال بالا عدد 225 نشانگر اندازه عرض لاستیک به میلیمتر ، عدد 55 نشانگر درصد فاق لاستیک و عدد 17 نشانگر اندازه رینگ این تایر میباشد.
شاید برایتان عدد درصد فاق لاستیک کمی گنگ بنظر برسد، بگذارید با همین مثال قال قضیه را بکنیم.
در سایز بالا کد 225/55r17 را داشتیم. عدد 55 نشانگر درصد فاق به نسبت عدد عرض لاستیک میباشد که برای دانستن مقدار دقیق آن کافیست فرمول زیر را محاسبه کنید.
عدد درصد فاق * عدد عرض لاستیک = اندازه فاق به میلیمتر
حرف R در بین کد سایز نشانگر چیست؟
عدد R در کدسایزی مثل 225/55R17 نشانگر رادیال بودن ساختار طراحی و تولید لاستیک است. لاستیک رادیال آخرین نسل سازههای تولید لاستیک است که این عبارت به نحوه ساختار بندی نخ و سیمهای لاستیک اشاره دارد که کلاف بندی بسیار خاصی به جهت افزایش کیفیت در تولید این لاستیکها به کار رفته است.
نرمی بیشتر ، کاهش مصرف سوخت ، دفع ضربه به بهترین نحو ، دوام و مقاومت بیشتر و … از مهمترین ویژگیهای لاستیکهای رادیال است.
شاخص تحمل وزن لاستیک
دقیقا بعد از عبارت سایز لاستیک نوبت به شاخص تحمل وزن لاستیک میرسد. شاخص وزن کدی بر روی لاستیک است که نشان دهنده میزان وزن استانداردی است که این لاستیک میتواند به خوبی و در حالت اطمینان تحمل کند.
شاید در ابتدا این مولفه بنظر ساده و موضوعی با اهمیت پایین بنظر برسد. اما وقتی خودروی شما کمی گران قیمتتر باشد احتمالا وزن بالایی دارد و دیگر هر لاستیکی مناسب خودروی شما نیست. بخصوص لاستیک خودروهای SUV را در نظر بگیرید که موضوع تحمل بار در آنها بسیار بیشتر حائز اهمیت است.
P205/60R14 88H را در نظر بگیرید. بخش اول از چپ که قبلتر با آن آشنا شدیم نشانگر سایز و نوع لاستیک است. اما در عبارت بعدی که 88H میباشد ، عدد 88 نشانگر شاخص تحمل بار لاستیک میباشد که به مفهوم تحمل استاندارد 560 کیلوگرم بر روی هر چرخ میباشد.
این اعداد که در لاستیکها و برندهای مختلف متفاوت است ، بصورت یک کد نشانگر مقدار متفاوتی از وزن مناسب برای هر خودرو است که در جدول زیر میتوانید با مفهوم این عدد بسیار ساده آشنا شوید.
نام خودرو | حداقل استاندارد api | ویسکوزیته مناسب | برندهای مناسب |
---|---|---|---|
پراید معمولی | SJ | 20w-50 | بهران - کاسپین - ایرانول |
پراید یورو ۴ | SJ | 10w-40 | بهران - کاسپین - ایرانول |
تیبا | SJ | 10w-40 | بهران - کاسپین - ایرانول |
ساینا | SL | 10w-40 | بهران - کاسپین - ایرانول |
شاخص سرعت لاستیک
این بخش هم ادامه بخش قبل است و دقیقا در عبارتی که در بالا مثال زدیم (88H) آخرین عبارت که در این مثال H باشد شاخص سرعت است. سازندگان هر لاستیک حداکثر سرعت استانداردی را برای محصولات خود تعیین میکنند که توسط این عبارت بر روی لاستیک نشان داده میشود.
شاخص سرعت لاستیک توسط حروف الفبای انگلیسی از A تا Y (به جز حرف X) کد گذاری میشوند که البته حروف پرکاربرد مربوط به حروف بعد از K میباشند. در جدول زیر میتوانید حداکثر سرعت معرفی شده توسط حروف را مشاهده میکنید.
استاندارد سرعت مجاز لاستیک | شاخص سرعت لاستیک |
120 Km/h | L |
Km/h 130 | M |
Km/h 140 | N |
Km/h 160 | Q |
Km/h 170 | R |
Km/h 180 | S |
Km/h 190 | T |
Km/h 200 | U |
Km/h 210 | H |
Km/h 240 | V |
Km/h 240 | Z |
Km/h 270 | W |
Km/h 300 | Y |
Km/h 240 به بالا | ZR |
نشانگر گل/آج لاستیک
بر روی هر لاستیکی دو عبارت همیشه بصورت بسیار درشت نوشته میشود. یکی نام برند لاستیک ، دیگری مدل لاستیک (آج/گل لاستیک).
وقتی یک لاستیک را خریداری میکنید از برند آن واضحا اطلاع دارید و عبارت دیگر طبعا نشانگر گل لاستیک است. برای مثال در لاستیک زیر دو عبارت کومهو (Kumho) و عبارت Ecsta Hs51 نمایش داده میشود. همانطور که واضح و مبرهن است عبارت Ecsta Hs51 نشانگر آج و گل لاستیک میباشد.
چگونه سال تولید لاستیک را تشخیص دهیم؟
اگر شعاع درونی (شعاع لبه داخلی نزدیک به رینگ) یک لاستیک را با دقت بررسی کنید حتما با عددی که غالبا بسیار کوچکتر از دیگر علائم نوشته شده است را مشاهده خواهید کرد. عددی مثل 4423 که این عدد نشانگر تاریخ تولید لاستیک میباشد.
برای رمز گشایی این عدد نیز کافیست دو رقم اول را هفته تولید در نظر گرفته و دو رقم آخر را سال تولید که با توجه به نمونهای که مثال زده شد میتوان گفت لاستیک تولید هفته 44ام سال 2023 میباشد.
توجه به تاریخ تولید به هنگام خرید لاستیک، بسیار حائز اهمیت است ، چرا که هیچوقت نباید از لاستیکی که عمر مفید خود را از دست داده استفاده کنید و عمر مفید لاستیک بدون در نظر گرفتن آج لاستیک مشخص میشود.
جهت اطلاعات بیشتر در این مورد به مقاله خلاصه زیر مراجعه کنید:
همه چیز درباره تاریخ انقضای لاستیک و عمر مفید
مفهوم علامت DOT بر روی لاستیک
علامت DOT روی لاستیکها یک کد شناسایی است که توسط وزارت حمل و نقل آمریکا (به اختصار: Department of Transportation) ارائه میشود.
این علامت بر روی هر لاستیک قابل مشاهده است و شامل یازده رقم است که اطلاعات مهمی را درباره لاستیک ارائه میدهد.
- سه حرف ابتدایی: این حروف نشانگر واحد تولیدی لاستیک هستند. هر واحد تولیدی یک کد منحصر به فرد دارد که در این قسمت نمایش داده میشود.
- چهار رقم بعدی: این دو رقم نشانگر هفته و سال تولید لاستیک هستند. رقم اول نشاندهنده هفته تولید است که از 1 تا 52 میتواند باشد. رقم دوم نشانگر سال تولید است.
- سه رقم بعدی: این سه رقم کد تولیدی داخلی را نشان میدهند. این کد به تولیدکننده لاستیک اختصاص داده میشود و اطلاعات مربوط به فرایند تولید و کنترل کیفیت را دربرمیگیرد.
- سه حرف آخر: این سه حرف هم کد تاییدیه DOT است. این کد نشان میدهد که لاستیک مورد تایید و استاندارد وزارت حمل و نقل آمریکاست و با مشخصات فنی و ایمنی لازم تولید شده است.
به عنوان مثال، اگر کد DOT روی لاستیک شما به صورت “XYZ 1220 123 DOT” باشد، این به معنی است که لاستیک توسط واحد تولیدی XYZ تولید شده است، در هفته 12 سال 2020 تولید شده است و کد تولید داخلی آن 123 است و همچنین، این لاستیک مورد تایید وزارت حمل و نقل آمریکا و دارای استاندارد DOT است.
حداکثر و حداقل باد لاستیک چگونه بر روی لاستیک مشخص شده است؟
حداکثر و حداقل فشار باد لاستیک بر روی لبههای بیرونی لاستیک با استفاده از علامتها و نشانگرهای ریزتری غالبا نمایش داده میشود. این علامتها ممکن است به صورت زیر بر روی لاستیک قابل مشاهده باشند:
- حداکثر فشار باد: علامت “MAX PRESS” یا “MAX PSI” روی لبههای لاستیک نشان دهنده حداکثر فشار باد مجاز در لاستیک است. این عدد به واحد PSI (پوند بر اینچ مربع) نمایش داده میشود. برای مثال، اگر علامت “MAX PRESS: 44 PSI” بر روی لاستیک وجود داشته باشد، این به معنای حداکثر فشار باد مجاز در لاستیک 44 PSI است.
- حداقل فشار باد: علامت “MIN PRESS” یا “MIN PSI” روی لبههای لاستیک نشانگر حداقل فشار باد مجاز در لاستیک است. این عدد نیز به واحد PSI نمایش داده میشود. حداقل فشار باد معمولاً برای حفظ عمر مفید و عملکرد بهتر لاستیک توصیه میشود. برای مثال، اگر علامت “MIN PRESS: 30 PSI” بر روی لاستیک وجود داشته باشد، این به معنای حداقل فشار باد مجاز در لاستیک 30 PSI است.
مهم است که همیشه فشار باد لاستیک را بین محدوده حداقل و حداکثر توصیه شده توسط سازنده خودرو حفظ کنید. این کار به بهرهوری و ایمنی خودرو کمک میکند و همچنین به کاهش سایر مشکلات مانند سوختمصرف بیش از حد، اصطکاک نامناسب و سایر مشکلات لاستیک مرتبط میشود.
جمع بندی
در این مقاله سعی داشتیم تا نحوه خواندن یک لاستیک را با هم دیگر یکبار دیگر مرور کنیم تا بتوانیم بر مفاهیم و معنی اعداد و علائم روی لاستیک اشراف پیدا کنیم. یادگرفتیم برای خرید لاستیک تنها دانستن سایز و برند لاستیک کافی نیست. علائم و اعداد و اطلاعات بسیار زیادی بر روی هر لاستیک موجود است که توجه به معانی و مفاهیم این علائم میتوانند ما را در یک خرید موفق راهنمایی بسیار زیادی کنند.
همچنین ممنون میشویم که شما هم نظرات و پرسشهای خود را در کامنتها با ما در میان بگذارید تا در کنار یکدیگر بتوانیم دانش افزایی در حوزه لوازم خودرو و لاستیک را مثل همیشه به بهترین نحو رقم بزنیم.